اخیرا توجه زیادی به دانش آموزانی که چالشهایی در یادگیری و فعالیتهای آموزشگاهی دارند شده است. اولیا و مربیان در دورهی پیشدبستانی شاهد سردرگمی برخی از دانش آموزان دریادگیری مهارتها هستند.
معمولا اختلال یادگیری با پیشرفت ضعیف در مهارت تحصیلی همراه است. خواندن و نوشتن در دنیای امروز یک نیاز حیاتی است این مقاله به معرفی اختلال یادگیری در خواندن و نوشتن و دیکته میپردازد.
اختلال یادگیری به طور متوسط 10 تا 20 درصد جمعیت دانش آموزان را در بر میگیرد.
و در پسران بیشتر از دختران و به نسبت دو به یک است تا چهار به یک معتبر است.
تشخیص اختلال یادگیری در سالهای قبل از ورود به مدرسه کار دشواری است ولی در فاصله پیشدبستانی تا کلاس دوم مشخص میشود.
معمولا شروع این اختلال پیش از کلاس اول نشانگر نوعی تاخیر رشدی در زبان یا در یادگیری مفاهیم جدید یا تاخیر در عملکرد و در مقایسه با عملکرد با همسالان پیشدبستانی است و در مدرسه به شکل یادگیری ضعیف و نمرههای پایین جلوه میکند.
تفاوت قابل توجه بین تواناییها و مهارتها و کوتاهی دامنهی توجه است.
ضعفهای شناختی عبارتند از:
- اختلال یادگیری ویژه در خواندن
- اختلال یادگیری ویژه در نوشتن
- اختلال یادگیری ویژه ریاضی
- اختلال یکپارچگی حسی یا دشواری حرکتی
- اختلال پردازش دیداری و شنیداری
مهمترین مهارت، خواندن و نوشتن است که احتمال بسیار زیاد اختلال خواندن در نوشتن و همچنین در دیکته اثرگذار است.
اختلال خواندن:
فرایند خواندن به شبکه عصبی پیچیده و سالمی نیاز دارد که سلولهای عصبی مراکز بینایی و زبان و حافظه را به هم مرتبط میسازد.
این اختلال شامل نقایص روانی کلامی، توانایی دقت در خواندن و صحبت کردن و هجی کردن را در بر میگیرد.
اختلال خواندن یک توانایی یادگیری است که مربوط به بازشناسی حروف و کلمات، درک و فهم کلمات میباشد.
ویژگی های کودکان با اختلال خواندن
- کودکان تمایل به خواندن ندارند
- در تمرکز مشکل دارند
- معمولا افت تحصیلی دارند
- احساس بیلیاقتی، نا امیدی و کم جراتی میکنند
اختلال نوشتن:
نوشتن یک فرایند عصبی پیچیده است که به هماهنگی مکانسیمهای چندگانه مغز مرتبط است
نوشتن نیازمند تحریک و ادغام زنجیرهی منابع اطلاعاتی چندگانه توجه، حافظه، مهارتهای حرکتی زبان و شناخت است.
کودکان با اختلال نوشتن مشکلاتی دارند:
- خوش خطی و انسجام در نوشتن ندارند
- صحت و دقت حروف و کلمات نوشتاری
- همخوانی و هماهنگی در هجی کردن
- نظم و سازماندهی مناسب در نوشتن
ویژگیهای دانش آموزان با اختلال نوشتن
- نوشتن ناخوانا و ناشیانه
- اندازه نامنظم حروف و کلمات
- کلمات جا انداخته و نقطه
- ناهماهنگی در فاصله بین کلمات و حروف
- وضعیت غیر طبیعی مچ
مشکلات دست نویسی:
- کند نویسی و ناخوانا نویسی
- مشکلات هجی کردن و دیکته
- مشکلات انشا نویسی
اختلال در دیکته
این اصطلاح برای کسانی به کار برده میشود که با وجود هوش طبیعی بسیار بد مینویسند
دیکته نویسی تطابق بین اصوات و حروفی است که باید نوشته شود
مشکلات یادگیری خواندن بر نوشتن دیکته اثر مستقیمی دارد
گام کاربردی در رفع اختلال دیکته
- نگاه کردن و گوش کردن
- تکرار توسط دانش آموز
- نوشتن دانش آموز وقتی مفهوم جمله را متوجه شد
- تصحیح غلطها، وقتی جمله را نوشتند متن دوباره خوانده شود
نتیجه:
اختلال یادگیری در هر دانش آموز منحصر به فرد است
یکی از ویژگیهای مشترک بین افرادی که اختلال یادگیری دارند، تواناییهای متفاوت در حوزههای مختلف است یعنی نوعی ضعف در دامنهی تواناییها دارند.
ضروری است، معلمان و والدین برای آموزش آنها از روشهای مختلف یادگیری از طریق بینایی، کلامی و حرکتی استفاده نمایند.
اعظم نجمآبادی آموزگار مقطع دوم مدرسه امید شعبه 5 – زمستان 1401