الف)معلمین ب)دانش آموزان ج) محیط مدرسه د)برنامه ریزی ه)انجمن اولیاءومربیان: انجمن اولیاءومربیان به مثابه پلی است که بین خانه و مدرسه ایجاد شده و نقش ارزنده آن مسلم و مشخص است. این نکته حائز اهمیت است که برای داشتن مدرسه ای سالم ،مطلوب و شاد باید به تمامی عوامل و اجزای تشکیل دهنده آن پرداخت.
معلم شاد و با روحیه:
معلم آهنگ و فضا و جو کلاس درس را تنظیم و برقرار می سازد. چنانچه قرار باشد که روح دانش آموز پرورش و رشد یابد باید این روند از روح معلم آغاز گردد. حال چنانچه روح معلم افسرده و ناتوان باشد، شانس ناچیزی برای تقویت و مراقبت از روح دانش آموزان وجود خواهد داشت. معلمانی که حضور توانمند خود را هر روز در کلاس درس نمی‌توانند ارائه نمایند، آنان از لحاظ انتقال فکر با دانش آموزان هماهنگ نیستند و جهت پاسخگویی به نیازهای دانش آموزان آمادگی ندارند. هر معلم باید با توجه به هرگونه نقص در درک و دریافت دانش آموز نه بعنوان نقصی در تدریس خود توجه نماید و تلاشی کند تا در خود توانایی کشف روش‌های جدید را به وجود آورد. معلم باید این امکان را داشته باشد تا بهترین روش ممکنه را انتخاب کند. توانایی در کشف روش‌های جدید،عدم وابستگی کورکورانه به یک روش و رد کردن سایر روش‌ها را مدنظر قرار دهد. اگردانش آموزان آگاه شوند که چه باید بخوانند؟ چرا باید بخوانند؟ این درسی که می‌خوانند چه منفعتی در آینده نزدیک و آینده دور برای آنها دارد؟ مورد کاربرد این درس در جامعه کجاست؟ و چگونه مورد استفاده واقع می شود؟ اهداف برای‌شان روشن می‌گردد. با کسب این اطلاعات است که دانش آموز رغبت پیدا می‌نماید و درس برای او جالب و دلپذیر می‌شود. هر درسی در میان درس‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و اگر شاگرد به ارزش آن درس آگاه گردد آن درس برایش معنی دارتر می‌شود.
یک شرط اساسی:
پیش از آنکه به بیان این شرط بپردازیم باید توجه داشت که اصولاً همه معلمان در فرصت‌هایی به دانش آموزان خود پند و اندرز داده وآنان را به رعایت اصول انسانی دعوت می‌کنند متاسفانه نوع این راهنمایی‌ها نتیجه بخش نبوده است فقط عده‌ای محدود در این کار موفق بوده‌اند که زبان کردارشان با گفتارشان یکنواخت بوده است یعنی آنچه را که گفته‌اند در رفتارشان تجسم پیدا کرده است. از این رو یکی از اساسی‌ترین شرایط معلمی مطابقت گفتار و کردار است. دانش آموز وقتی ببیند که معلم از نظر رفتار و کردار دارای وحدت و همبستگی است خود به خود تحت تاثیر او قرار گرفته به اصول انسانی راهنمایی خواهد شد. معلمان اگر بخواهند سخنانشان در دل‌های دانش آموزان اثر گذارد باید خود به آن گفتار عمل نماید در غیر اینصورت کمترین تاثیری در دانش آموزان نخواهد گذاشت.
مدرسه شاد و با روح:
مدرسه نیز خود از یک روح سرشار برخوردار است، این موضوع به ندرت مورد تایید قرار می گیرد، و در عوض مدرسه به صورت یک ماشین و یا یک کارخانه شناخته شده است. در مدرسه می‌توان دانه‌ی جستجوگری و پرسش را در زمین فکر و اندیشه نسل کوچک و کم سال کاشت تا این دانه رشد کند، همراه او بزرگ شود و زندگی بزرگسالی او را از زود باوری‌ها، ساده‌اندیشی‌ها، بی‌دقتی‌ها، تقلیدها ،پیروی‌ها و باری به هر جهت گذراندن‌ها نجات دهد. درعوض او را انسانی متفکر، منطقی، فکور، اندیشمند، علت جو، هدفدار، خواهان حقیقت بار آورد. هیچ نسخه‌ای برای توسعه و پرورش مقدس و یا یک مدرسه شاد و با روح و سرزنده وجود ندارد به هرحال ما می‌توانیم شرایطی را به وجود آوریم تا اجازه پرورش روح را بدهد و ایجاد نشاط نماید. روش‌هایی برای فعال کردن مدرسه و کلاس ارائه می‌شود امید است که این روش‌ها باعث شود شوق و انگیزه‌ی بیشتری در دانش آموزان بوجود آید و نشاط بیشتری احساس شود.
برخی از اقداماتی که کارکنان مدارس می‌توانند انجام دهند عبارتند از:
1-تشخیص اهمیت مطالب غیرکلامی
2-توجه به زیبایی محیط آموزشگاه و کلاس‌های درس
3-نقل داستان‌هایی درباره مدرسه
4-برگزاری جشن‌ها و مراسم مذهبی
5-حقیقت و اعتبار
6-پرورش و تقویت بیان
7-پرورش روح دانش آموزان
8- شناسایی علت‌ها به جای توبیخ‌ها
شکوفایی خلاقیت در کلاس درس:
به نظر می‌رسد، برای بشر داشتن نشاط و روحیه‌ی شاد مهم‌تر از غذا و خواب است. بچه‌هایی که فقر نشاط دارند یاد نخواهند گرفت.آیا ملاحظه کرده‌اید که انسان با چه شور و عشقی به دست ساخته خود می‌نگرد؟ خداوند نیز هنگامی که بشر را آفرید با عشق از روح خود در آن دمید و فرمود: فتبارک ا…احسن الخالقین، این یکی دیگر از روش‌هایی است که برای فعال کردن کلاس ارائه می‌شود، تلاشی که دانش آموزان برای خلق کارهای جدید و متفاوت از دیگران به کار می‌برند احساس توانمند را به آنها القا می‌کند و از این راه به خودباوری می‌رسند. در واقع،معلم زمینه‌سازی می‌کند و دانش آموزان اندیشه‌ورزی و سپس اندیشه خود را به صورت کار عملی متجلی می‌کنند. به کمک این روش‌ها کارآیی معلمان برای تفهیم مطالب درسی بیشتر می‌شود. امروزه، وظیفه معلم ایجاد انگیزه یادگیری و تسهیل یادگیری است و بطورکلی یادگیری پدیده‌ای است که خود شخص باید انجام دهد.
چگونگی دستیابی به تحقق آرمان‌های شاداب نمودن مدارس
برای بهره‌گیری مناسب از شرایط و امکانات برای ظهور استعدادها و خلاقیت‌های نوجوانان باید تحولات جدی در نگرش مدیران و مسئولان نظام آموزش و پرورش ایجاد کرد چرا که در تعریف مدیریت به عنوان یک رشته علمی «فرایند به کارگیری موثر و کارآمد منابع مادی و انسانی در برنامه ریزی و سازماندهی – بسیج منابع و امکانات و هدایت و کنترل است برای دستیابی به اهداف سازمانی و براساس نظام ارزشی مورد قبول صورت می گیرد.» مدیر وظیفه دارد با هماهنگی و اتخاذ تصمیمات پیش برنده‌ای که براساس مقررات و اصول پذیرفته شده در نظام ارزش‌ها شکل می‌پذیرد حیات مادی و معنوی سازمان و افرادش را تدارک ببیند و یک مدیر آموزشی مسئولیتی بس اساسی‌تر و مهم‌تر بر عهده دارد، چرا که با روح و روان و جسم کودک و نوجوان سر و کار دارد و بالندگی جامعه و جوانان امروز و سرافرازی و اقتدار فردای آنان به حرف و شعار تنها پیش نمی‌رود. برخورداری از نسلی جوان و کارآمد و اصرار در به کارگیری مناسب جوانان در چرخه‌ی کار و فعالیت‌های جامعه و پذیرش مسئولیت از سوی آنان در فردایی نه چندان دور می‌تواند بسیار کارساز و اثربخش باشد. واضح است که انجام چنان ماموریت مهم به آسانی محقق نمی‌شود و رشد تعالی آنان به تصادف حاصل نمی‌شود. باید نوجوانان و جوانان را به خوبی بشناسیم و از جامعه و شرایط دیروز و امروز و فردای آنان درک درستی داشته باشیم، راه‌ها و روش‌های مناسب علمی و پیش‌برنده برای مجهز نمودن آنان به تربیت دانایی و توانایی و مهارت‌یابی را فرا بگیریم.
چگونگی ایجاد فضای شاداب در مدارس
در تبیین موضوع شاداب‌سازی را از ابعاد مختلف می‌توان بررسی نمود چرا که در ابتدا شاداب کردن محیط مدرسه در کلام به ایجاد فضای مناسب و فضاسازی ظاهری منتج می‌شود. لیکن با نگاهی دقیق‌تر باید عنوان کرد که شاداب نمودن فقط جنبه‌ی ظاهری ندارد چون داشتن بهداشت روانی سالم نیازمند رعایت اصولی است که هم جنبه مادی و هم جنبه معنوی دارد و در واقع شاداب‌سازی را در ابعاد ظاهری و ابعاد معنوی جست و جو کرد که هر یک از این موارد شامل بررسی موضوعات و مواردی مهم است که با در نظر گرفتن آنها مطمئنا می‌توانیم روح و روان و جسم و جان نوجوان را شاد کنیم چرا که نوجوان باید ابتدا از درون وجودش احساس شادمانی داشته باشد و این احساس شادمانی همان ایجاد رضایت از زندگی است که باید در تمام ابعاد وجودش رخنه کند.
شاداب‌سازی درونی و معنوی در مدارس
الف- تربیت معنوی و دینی (آشنایی با لطافت طبیعی و…)
بی‌تردید تربیت روحی و معنوی نوجوانان باید از آغاز حیات آنان مدنظر گرفته شود لیکن چون در سنین نوجوانی می‌خواهند هویت شخصی پیدا کنند کم‌کم از والدین خود جدایی بیشتری پیدا می‌کنند و وابستگی کمتری می‌یابند و همین امر باعث می‌شود هدایت معنوی ویژگی خاصی پیدا کند. آشنایی آنان با لطافت طبیعت (آب و هوا و آفتاب و کوه و دریا و… می تواند نشاط و شادابی را با ادراک طبیعت خداوندی به دست آورد به طوری که نوجوان با دیدن هر یک از ابعاد طبیعت حتی با دیدن یک گل احساس لذت و شادمانی کند.
ب- شرکت دادن نوجوان در فعالیت‌های گروهی
فعالیت‌های گروهی و جمعی نوجوانان جزو لاینفک از زندگی اجتماعی آنان به شمار می‌رود و اگر خوب هدایت شود می‌تواند آثار سازنده‌ای را در پی داشته باشد و در واقع می‌تواند احساس لذت درونی را برای او به وجود آورد.
ج- جذب مشارکت دانش آموزان در اداره مدارس
شکی نیست که یکی از وظایف مهم تربیتی مدیریت مدارس تشویق نوجوانان به مشارکت و تعاون در همه امور است و آنان می‌توانند با تدوین برنامه‌های مناسب به جلب مشارکت دانش آموزان در امور مختلف مدرسه اقدام کنند و این موضوع می‌تواند به احساس مفید بودن و دور شدن از انزوا و کسالت در نوجوانان کمک کند و خود یکی از موارد شاد زیستن است.
شاداب‌سازی محیط مدارس
یکی از شاخص‌های بهداشت روانی احساس رضایت، شادی و شادابی است، فردی که احساس می‌کند نیازهایش بدون برخورد با موانع در حال تامین است به زندگی خود امیدواری دارد و به درجه‌ای از رضایت درونی می‌رسد که همواره او را شاد نگه می‌دارد.
شادی حاصل احساس “سعادتمند بودن” است و سعادتمندی حاصل احساس سیر طبیعی زندگی و در مسیر رشد قرار گرفتن است.
در این حالت فرد به زندگی دیگران علاقمند می‌شود و به آنها عشق می‌ورزد، احساس رضایت و شادی سبب پیدایش حالت روانی مختلفی می‌شود که دوستی، عشق، محبت، امیدواری، خوش‌بینی، مسرت، همراهی، همدلی و پذیرش از نمونه‌های آن است.
شاداب‌سازی ظاهری در مدارس
در این بخش اکثرا مواردی مورد توجه قرار می‌گیرد که قابل رویت و قابل لمس کردن باشد و در واقع اموری که لذت بصری ایجاد می‌کند یا دیدن فضا و محیط زیبا باعث ایجاد نشاط می‌شود مورد توجه قرار می‌گیرد.
1- فضاسازی و زیباسازی حیاط مدارس، از جمله دیوارها، سطح زمین، کاشت درخت و گل و گیاه گذاشتن نیمکت‌های رنگی و زیبا در حیاط مدرسه، تابلوی زیبای سر در مدرسه، دیوارهای تمیز و زیبا و تزیین شده با نقاشی‌های زیبا، نماسازی‌های مختلف.
2- زیباسازی مناسب ساختمان مدارس از جمله هماهنگی کاشی و سرامیک و سنگ-رنگ آمیزی در و دیوارها، پرده‌های زیبا جهت کلاس‌ها، زیباسازی راهروهای کلاس‌ها، دفتر معلمان، اتاق مشاوره و…
3- زیباسازی و تمیز بودن نمازخانه استفاده از خوشبوکننده‌ها، استفاده از نوشته‌ها و خطاطی‌های زیبا و استفاده از گلدان‌های زیبا، استفاده از فرش‌های زیبا و هماهنگ با پرده‌ها تمیز بودن و زیباسازی دستشویی‌ها و وضوخانه (حتما فضای وضوخانه از کاشی و سرامیک زیبا و تمیز استفاده گردد) محل آبخوری‌ها سنگ شده باشد و در وضوخانه‌ها از لوله‌کشی آب گرم استفاده شده باشد.
4- زیباسازی راهروها و ورودی‌ها با استفاده از گلدان‌های گل طبیعی و مصنوعی.
5- زیباسازی کتابخانه‌ها استفاده از کمدهای یکرنگ و یک مدل جهت نگهداری کتاب‌ها (ترجیحا استفاده از کمدهای چوبی زیبا) استفاده از گلدان‌های طبیعی در فضای کتابخانه، میز و صندلی‌های یک رنگ و زیبا، قفسه‌های زیبا جهت در دسترس قرار دادن مجلات و روزنامه‌ها.
6- تشویق دانش آموزان جهت آوردن گل و گیاه طبیعی و استفاده از آن در محیط کلاس‌ها.
7- پوشش ظاهری دانش آموزان، استفاده از روپوش‌های خوش رنگ و شاد.
8- پوشش ظاهری معلمان، مدیر و معاونان که با رعایت تمامی موازین شرعی می‌توان از رنگ‌های شاد و رنگ‌های روشن استفاده کنند.
9- استفاده از قاریان با صوت و لحن زیبا در صبحگاه مدرسه (اگر به صورت زنده باشد بهتر است وگرنه از نوارهای مناسب می‌توان استفاده کرد).
10- ایجاد روابط انسانی مطلوب بین ارکان مدرسه
شرایط مطلوب کار موجب تقویت روحیه معلمان و افزایش میل و رغبت و علاقه آنان به کار و غرور و افتخارشان در مدرسه خواهد شد
11-استفاده از روش‌های فعال تدریس
معلمانی که از روش‌های فعال استفاده می‌کنند، کلاس‌های شادتری دارند. مشارکت دانش‌آموزان در کلاس و آموختن آنها را از کسالت و بی‌حالی رها ساخته، شادابی و نشاط را تقویت می‌کند.
12-ایجاد رابطه دوستانه با نوجوانان و کودکان
13-معرفی الگوهای مناسب
14-تشویق کردن و ارزش‌گذاری برای ایجاد حس عزت و اعتماد به نفس و در نتیجه احساس لذت و شادی از فعالیت
15-آموزش روابط اجتماعی مناسب به دانش‌آموزان
16-توجه به معیارها و ملاک‌ها و عوامل شادی‌آفرین در سنین مختلف
در دوران کودکی، برآورده شدن احتیاجات اساسی جسمی و روانی عامل وجد و سرور است.
در دوران نوجوانی پذیرش از طرف اعضای خانواده و گروه همسالان و نیز ابراز موفقیت در کارهای شخصی و امور تحصیلی شادی‌آفرین است.
در جوانی و بزرگسالی، کسب مهارت‌های لازم برای تصدی شغلی، پیشرفت در کار و تحصیل، موفقیت در کارهای هنری و ورزشی احساس وجد و مسرت را به‌وجود می‌آورد.
ایجاد نشاط برای دانش آموزان:
1- تأسیس بانک جایزه و تشویق دانش آموزان با ارائه کارت امتیاز
2- برپایی جشن‌های شادی و مسابقات مختلف
3- تقویت و توسعه بازدیدهای علمی و تفریحی
4- تشکیل نمایشگاه‌های متعدد با مشارکت دانش آموزان از دست سازهای کارهای تحقیقی امور آموزشی و پرورشی
5- ورزش صبحگاهی به صورت دسته‌جمعی قبل از شروع کلاس
6- دعوت از دانش آموزان موفق مدرسه جهت صحبت سر صف
7- تشویق و تقدیر از فعالیت‌های کوچک و کم‌ارزش از نظر دیگران
8- زیبا و جذاب کردن محیط مدرسه و استفاده از رنگ‌های شادی‌آور در کلاس‌ها- سالن‌ها- دیوارهای حیاط
9- توجه به رعایت بهداشت فردی دانش آموزان
10- مشارکت مؤثر اولیای دانش آموزان در انجام امور مدرسه
11- پرهیز از ایجاد تنش در مدرسه
12- پرهیز از تنبیه- توهین، سرزنش، تحقیر در مدرسه
13- اجرای روش‌های تدریس فعال با محوریت کلاسی بانشاط
14- نصب عکس دانش آموزان ممتاز در تابلوی اعلانات
15- توجه خاص به زنگ تفریح
16- نمایش فیلم و اسلاید در مدرسه
17- تقویت فعالیت‌های هنری در مدرسه: گروه تئاتر- گروه سرود
18- حضور فعال آموزگاران با نشاط همراه با ظاهری مناسب و آراسته
19- پرهیز از بی‌انضباطی و بی‌عدالتی در مدرسه
20- تقویت امید به آینده در دانش آموزان
21- بررسی عوامل مؤثر در افت تحصیلی و ترک تحصیل دانش آموزان
22- تقویت احترام متقابل بین دانش آموزان و دیگر کارکنان مدرسه
23- تهیه کارت تبریک به مناسبت تولد هریک از دانش آموزان و حتی آموزگاران
24- توزیع شیرینی به مناسبت‌های مختلف از جمله جشن‌ها و میلاد ائمه بین دانش آموزان
نتیجه‌گیری
شاید در اولین نگاه احساس کنیم که انجام همه امور فوق در مدارس مستلزم پرداخت هزینه‌های سنگین باشد و مسلما در مدارس دولتی چنین امکانی وجود ندارد لیکن با کمی تامل به این نتیجه می‌رسیم که انجام بسیاری از این پیشنهادات فوق می‌تواند با درایت و مدیریت صحیح با حداقل بودجه و امکانات انجام شدنی باشد و به اشکال مختلف می‌توان شادابی و طراوت را به کودکان و نوجوانان این مرز و بوم هدیه دهیم و در نهایت جامعه شاد داشته باشیم که این خود باعث بروز و رشد استعدادها و خلا قیت‌ها در جوانان ما خواهد شد.
شاداب‌سازی و ایجاد روحیه شاد در دانش‌آموزان و جلوگیری از افسردگی آنها باعث می‌شود افرادی هدفمند و کارآمد در جامعه داشته باشیم در این میان عوامل متعددی دست به‌دست هم داده تا بتواند این هدف محقق شود.
– مهمترین عامل نقش خانواده است، تربیت فرزند از اوان زندگی و ایجاد نشاط او و پیوند میان خانواده و مدرسه و تعامل این دو در ایجاد هماهنگی با هم می‌تواند روشی مؤثر برای ایجاد شادابی در فرزند پیدا و اجرا شود.
– از دیگر عوامل مهم نماز است، نماز عاملی است مهارکننده روح انسان و باعث آرامش قلب و جلوگیری از اضطراب و افسردگی در شخص می‌شود، پس اجرای نماز جماعت و جلسات متعدد مربوط به نماز و اشاعه آن می‌تواند در شاداب‌سازی دانش‌آموزان مؤثر باشد.
پس با این تفاصیل می‌توان گفت با شاداب‌سازی محیط کمک شایانی به شادابی فرزندان و رشد همه جانبه (اخلاقی، آموزشی و……)آنها می‌شود.
راهکارهای مناسب جهت شاداب سازی در مدارس
– تبادل تجربیات موفق مدیران در رابطه با شادسازی مدارس
– تغییر در وضعیت فیزیکی مدارس و توجه به نیازهای دانش آموزان و تنوع برنامه‌ها
– توجه جدی به امور معیشتی و رفاهی معلمان به منظور حضور شاداب تر آنها در مدارس
– بها دادن به دانش آموزان شاداب و پر تحرک و کنجکاو و پرسشگر
– ایجاد فضای سبز و استفاده از رنگ‌های شاد و جذاب در محیط مدرسه
– شناسایی افراد خلاق و تشویق آنان در زمینه تغییر و اصلاح مدارس
– ایجاد انگیزه و ترغیب مدیران جهت مطالعه در رابطه با شادی و جایگاه آن در تعلیم و تربیت
– توجه به زیباسازی مدارس
– توجه به وضعیت بهداشت محیط مدرسه
– ایجاد فضای مناسب برای تفریحات سالم دانش آموزان
– توجه به نیازهای عاطفی – روحی – روانی دانش آموزان
– مشارکت دانش آموزان در اداره مدرسه
– استفاده از تابلوها و پیام‌های بهداشتی شاد و شعرهای شادی آفرین
– تهیه امکانات و مکان‌هایی ورزشی در داخل مدرسه و خارج از مدرسه
– برگزاری جشن‌ها به مناسبت‌های مذهبی و اعیاد ملی با کمک دانش آموزان
– برگزاری مسابقات ورزشی – تفریحی – علمی در بین مدارس و بین دانش آموزان
– برگزاری نمایشگاه دست سازه‌ها – آثار – نقاشی – شعر – خط – مسابقه قرآن بصورت گروهی
– دعوت از افراد محبوب و موفق دانش آموزان برجسته مثل هنرمندان – اساتید – ورزشکاران
– اجرای برنامه‌های صبحگاهی با نشاط و پر بار – همراه با سرود دسته‌جمعی – تئاتر و نمایشنامه
– استفاده از مشاوران مجرب و دلسوز برای حل مشکلات تحصیلی و تربیتی دانش آموزان و برقراری ارتباط
– نمایش فیلم و تئاتر نمایش‌های عروسکی – موسیقی زنده مورد علاقه دانش آموزان
– بردن دانش آموزان به موزه – تئاتر – سینما – پارک – اردوگاه – با کمک اولیا مدرسه و خانه
– تشکیل نمایشگاه کتاب
– افزایش زنگ‌های تفریح ( برقراری مقررات انعطاف پذیر با ویژگی های سنی دانش آموزان)
– برگزاری مسافرت‌ها و اردوهای تفریحی – سیاحتی با همکاری و نظارت اولیا
– تشکیل گروه‌های درسی با حضور فعال دانش آموزان
– کنترل عوامل بازدارنده نشاط و تقویت عوامل تسهیل دهنده
– جلوگیری از هر نوع برخورد لفظی و بی‌احترامی به دانش آموزان
– ممنوعیت جدی هرگونه تنبیه بدنی
– پر بار شدن ساعات ورزش
– پذیرایی در اعیاد و مناسبت‌های مذهبی و غیر مذهبی
– استفاده از کتابخانه مناسب – نمازخانه تمیز و جذاب – و تلاوت قرآن برای آرامش دانش آموزان
– توجه به وسایل صوتی و تصویری در مدارس مخصوصا کامپیوتر
پیشنهاد به واحدهای آموزشی
-تشویق دانش‌آموزان به خلاقیت و نوآوری و ایجاد زمینه‌هایی برای بروز استعداد آنها
– تمیزی و نظافت مستمر محیط مدرسه و کلاس‌های درس و ایجاد عادت در دانش آموزان جهت رعایت نظافت مدرسه
– استفاده از لباس‌های متنوع با رنگ‌های شاد که مغایر با ضوابط آیین نامه اجرایی مدارس نباشد.
– تغییر مرتب دکوراسیون مدارس بطوری که دانش آموز هر هفته با طرح جدیدی روبرو باشد.
– روی آوردن به بازی‌های پرورشی و سنتی در محیط مدارس و اجرای یک بازی جدید در هر روز یا هفته در زمانی مشخص و حدود 10 دقیقه ، که زنگ‌های استراحت برای این موضوع پیشنهاد می‌شود.
– برگزاری مسابقات ورزشی بین دانش آموزان بصورت کلاسی در رشته‌های مورد علاقه آنان.
– ایجاد تفکر مثبت در دانش آموزان به اینکه فقط کاستی‌ها و مشکلات را نبینند و به دنبال زیبایی‌ها و نکات مثبت در زندگی روزمره و در مدرسه نیز باشند.
– القای مفاهیم و ظرایف دینی به شیوه‌های جذاب.
– توجه به فعالیت‌های گروهی و شیوه تدریس فعال در آموزش‌های علمی و دینی و جلب مشارکت دانش آموزان و تعامل آنان در تدریس و فراگیری مطالب درسی.
– مشارکت دادن جدی و نه شعاری دانش آموزان در امور مدرسه و استفاده از نظرات آنان در شاداب سازی محیط مدارس.
– برنامه‌ریزی و اجرای مرتب فعالیت‌های فوق برنامه در مدارس و خارج از مدارس.
– اجرای هر هفته یک برنامه با عنوان ایستگاه خنده با استفاده از برنامه‌ها و هنرنمایی‌های خود دانش آموزان و بعضا هنرمندان موجود در مدارس که در عین فرح‌بخش و شاد بودن مغایر با شئونات اخلاقی نیز نباشد.
– دادن جوایز نفیس به بهترین و کاربردی‌ترین طرح‌های شاداب‌سازی که دانش آموزان و اولیاء مدرسه ارائه می‌دهند.
– اجرای مراسم صبحگاه با برنامه‌های متنوع و با نشاط از جمله نرمش صبحگاهی با آهنگی مناسب.
– توجه به شخصیت فردی و اجتماعی دانش آموزان توسط مسئولان و کادر آموزشی مدرسه.
– استفاده از کادر آموزشی و اداری شاد و خوش‌ذوق در مدارس.
– رفع مسائل و مشکلات نگران‌کننده همکاران فرهنگی بطور اصولی تا نتیجه شادابی آنان منجر به شادابی دانش آموزان در مدارس باشد.
– استفاده از رنگ‌های شاد در رنگ‌آمیزی و نقاشی کلاس‌های درس، کارگاه‌های آموزشی، کتابخانه‌ها، دفاتر، وسایل ورزشی، حیات مدرسه، میز و نیمکت‌ها و صندلی‌ها و …
– خواندن قصه‌ها و داستان‌های جالب و دوست‌داشتنی برای دانش آموزان در کلاس انشاء و دین و زندگی
منابع و ماخذ:
– دفتر امور زنان، (1385)، «آشنایی با مهارت‌ها و شیوه‌های بهره‌یابی از امکانات آموزشی، فرهنگی، ورزشی
– مرآتی، کیانوش(1382)، «به شادی همی دار تن را جوان»، ماهنامه پیوند، شماره 289،
– صباغیان، زهرا(1384)، «مدرسه و تقویت نشاط و امید به زندگی»، ماهنامه پیوند، انجمن اولیا و مربیان، شماره 309، 310، 311،
– غفاری چمستان، صفیه(1385)، «راهکارهای مناسب جهت ایجاد آرامش در زندگی»، ماهنامه تربیت، سال 22، شماره6،.
– کاکیا، لیدا(1385)، «آرامش و نقش آن در زندگی، ارتباط پیوند، همدلی و آرامش»، ماهنامه تربیت، سال21، شماره8،
– محمودیان، طاهره(1383)، «شادابی و نشاط خانواده و تأثیر آن بر فرزندان»، ماهنامه تربیت، سال20، شماره 1،
– ترکمان، پری منظر(1385)، «مدرسه، مدرسه است»، رشد مشاور مدرسه، دوره یکم، شماره3
گردآوری و تنظیم از بتول کاشانی
معاون آموزشی
دبستان امید 5
