وسواس در کودکان
اختلال وسواس است که هم کودکان و هم بزرگسالان را درگیر میکند ،اما شروع آن مربوط به دوران کودکی است OCD
اختلال وسواس در واقع نوعی اضطراب است که اغلب به صورت موروثی در خانواده تکرار می شود. .
دلایل وسواس در کودکان
وسواس در کودکان بیشتر به صورت عملی نشان میدهد تا فکری
شایع ترین وسواس
حفظ قرینگی ،نظم و ترتیب یا رفتار احتکار است. از سن ۱۱تا ۱۲سالکی شروع میشود.در صورت بروز در سنین کمتر ژنتیک نقش موثری دارد.
در دختران قبل از سن ۹سالگی و پسران بعد از بلوغ ،حدود ۱۱سالگی دچار وسواس میشوند.
این اختلال ناشی از ترس و اضطراب خود کودک متوجه غیر عادی بودن این رفتارها نمی‌شوند و گاهی از این رفتارهای تکراری متنفر هستند.
اما وقتی اضطراب افزایش پیدا میکند در وجود خود احساس میکند با انجام رفتارها و کارهای تکراری میتواند این حس ناخوشایند را خنثی کند
علائم و نشانه های وسواس در کودکان چیست ؟؟
_وسواس زیاد نسبت به خاک یا میکروب در محیط
تردید داشتن مکرر مانند قفل بودن یا نبودن در خانه
تفکر عمیق درباره ی خشونت ،صدمه زدن یا کشتن شخص یا آسیب زدن به خود
توجه بیش از حد به جزئیات
نگرانی شدید در رابطه با اتفاقات بدی که اصلا وجود ندارد
اصرارها یا رفتارهای پرخاشگرانه
صرف کردن مدت زمان طولانی برای لمس اشیاء،شمارش تفکر درباره ی اعداد و توالی ها
داشتن درگیری ذهنی درباره ی نظم و قانون
شستشوی مکرر و بیش از حد دستها (اغلب ۱۰بار یا بیشتر ) در روز
پیروی از قوانین محکم نظم،مانند رعایت ترتیب در پوشیدن لباسها
احتکار کردن اشیاء
زیاد شمردن و بازگو کردن مسائل
گروه بندی اشیاء یا قرار دادن اشیاء با ترتیب خاص
تکرار کلماتی که توسط خود یا دیگران گفته شده
پرسیدن سوالات مشابه
استفاده از کلمات زشت یا حرکات ناپسند
تکرار کردن اصوات ،کلمات ،اعداد یا موسیقی برای خود
انواع وسواس
احتکار در کودکان :این کودکان به وسایل خود وابستگی شدیدی پیدا کرده و در نگه داری از آن ها متعصب میشوند 1-
2- وسواس فکری_عملی:اضطراب پنهان در کودکان ،نگرانی در با اینکه شاید در بیرون از منزل برای خانواده ام اتفاقی پیش بیاید و دائم با آنها تماس میگیرد یا تنهایی در منزل نمی ماند
3- لباس پوشیدن:هنگام پوشیدن لباس بهانه های مختلفی می آورند و تنها راضی به پوشیدن لباسهای هستند که خودشان دوست دارند.در طول روز لباسهای مختلفی را امتحان میکنند.
4- وسواس تمیزی و آلودگی:ترس از این موضوع که وسیله ای آلوده است و ممکن است به او و والدین آسیب برساند از دیگر اختلال های وسواس است .گاهی آنقدر دست ها را می‌شویند که دچار بیماری پوستی میشوند
5- وسواس داشتن در تقارن: زمان زیادی را صرف شمردن و منظم کردن اشیاء می پردازند
6- وسواس غذایی:میل سیری ناپذیر به خوردن غذا
7- وسواس نظم:وسایل را بر اساس قوانین ذهنی خود مرتب و منظم میکند.گاهی تصور میکند اگر چنین کاری را با نظم انجام ندهند با نتایج بدی روبرو می شود .مثلاً اگر کفش هایش را جفت نکند ممکن است برادرش با آنها برخورد کند و سیب ببیند
8- وسواس کندن مو:هر موقع دچار تنش میشود به کندن موی قسمتی از بدن خود می پردازد
9- وسواس چک کردن:قفل درها ،بستن زیپ کیف،جمع کردن وسایل
دلایل بروز وسواس
ژنتیکی
روش تربیتی والدین
اضطراب مادر
شخصیت کمال گرایی کودک
ساختار مغز
ضربه در دوران کودکی
نابهنجاری کارکرد سیستم عصبی
ویژگی خانوادگی
آشفتگی خلقی کودک
محیط و رویدادهای استرس زا
درمان وسواس
خانواده درمانی:خانواده نقش مهمی در درمان وسواس دارند .
خانواده ،مدرسه،نباید کودک را مجبور به ترک عادت ها کنند.
درمان با روش روانشناختی و رفتاری:کودک ترس خود را شناسایی کرده و درک میکند.
مهارت ترس و اضطراب را بیاموزد.
برای خود قوانینی در نظر بگیرد که رفتارهای نادرست تا حد امکان محدود شود.
مثلاً :شستن دستها حداکثر چند بار در روز از یک تعدادی بیشتر نشود
تجویز آنتی بیوتیک :اگر تشخیص عفونت استرپتوکوکی داده شود با آنتی بیوتیک تجویز شود.
ارجاع به روانپزشک ودارو درمانی
راههای پیشگیری
به طور قطعی نمیتوان پیشگیری کرد ولی میتوان تا حدودی این اختلال را به حداقل رساند.
جو آرام و ایمن برای کودکان خود ایجاد کنید
نسبت به کودکان خود زیاد سخت گیری نباشید
داشتن انتظاراتی بالاتر از سطح توان و سن کودک اعتماد به نفس او را کاهش داده و امکان ایجاد اختلال وسواس فکری را در او افزایش می دهد
معلم پایه دوم زینب نسیمی . دبستان امید . 1403.
